W Zakliczynie o 35-leciu demokratycznego przełomu w Polsce

Opublikowano: środa, 12 czerwca 2024 - 09:27

W zakliczyńskim ratuszu odbyła się sesja popularno-naukowa „35-lecie demokratycznego przełomu w Polsce”, nawiązująca do niedawnej rocznicy pierwszych po II wojnie światowej częściowo wolnych wyborów parlamentarnych, które właśnie te przemiany zapoczątkowały.

Oprócz ciekawych prelekcji i dyskusji zaprezentowano też film dokumentalny o śp. Stanisławie Chrobaku, legendarnej postaci rolniczej „Solidarności” na ziemi tarnowskiej, a wydarzeniu towarzyszyła wystawa archiwalnych wydawnictw, plakatów, ulotek i dokumentów z czasów przemian.

Burmistrz Miasta i Gminy Zakliczyn Dawid Chrobak przybliżył na przykładzie NSZZ RI „Solidarność” początki tworzenia się demokratycznego ruchu ludowego na terenie ziemi zakliczyńskiej i dawnego województwa tarnowskiego. - Powstał wówczas potężny ruch oddolny, będący wyrazem sprzeciwu wobec działań władzy komunistycznej. Struktury rolniczej „Solidarności” były praktycznie w każdej wsi. Wyższą strukturą były komitety gminne, a następnie wojewódzkie – podkreślił. – Rolnicy podejmowali różne inicjatywy. Walczyli o sprawy wsi, ale także całego narodu polskiego. Ważną rolę w tworzeniu się demokratycznego ruchu ludowego odegrał Klasztor Franciszkanów w Zakliczynie. To w nim odbywały się nie tylko pierwsze spotkania działaczy rolniczej „Solidarności”, ale również robotniczej.

Działacz opozycyjny w okresie PRL i senator RP od VI kadencji prof. Kazimierz Wiatr mówił o kształtowaniu się opozycji demokratycznej w realiach Polski Ludowej. Jednocześnie przestrzegał, że nie ma wątpliwości, iż przemiany demokratyczne bez wartości, zwrócą się przeciwko człowiekowi, przeciw jego wolności.

Dyrektor RDN Małopolska i RDN Nowy Sącz ks. dr hab. Jan Bartoszek podjął próbę przedstawienia roli Kościoła Katolickiego w kształtowaniu się społeczeństwa demokratycznego. – Ona jest niekwestionowana – stwierdził na wstępie. Przekonywał, że społeczeństwo musi mieć pozytywne punkty odniesienia i pozytywne wzorce, aby demokracja właściwie się kształtowała. – Ten aspekt to właśnie współczesna misja Kościoła. Nie ma społeczeństwa obywatelskiego bez zaufania. Niezwykle istotne są bezpośrednie relacje międzyludzkie – przekonywał. - Kościół w swym nauczaniu zachęca do wchodzenia na pole publiczne, do aktywności, ale wyzwania przed nim stojące w systemie demokratycznym są jeszcze trudniejsze niż w systemie komunistycznym.

Burmistrz Tuchowa w latach 1990 – 1994, a następnie pierwszy starosta powiatu tarnowskiego i poseł na Sejm od V do VIII kadencji dr inż. Michał Wojtkiewicz opowiedział o początkach swojej pracy w odrodzonym samorządzie. - To była piękna i wspaniała przygoda. Pieniędzy nie było, ale nie przejmowaliśmy się tym. Wiedzieliśmy, że mamy coś fajnego zrobić. Mieliśmy moc działania. Potrafiliśmy przełamywać różne przeszkody i iść do przodu – twierdził. Zachęcał, aby mieć fantazję, wizję i perspektywę, aby nie nakładać na siebie ograniczeń, gdyż wówczas można odnieść sukces.

Swoimi refleksjami na temat przełomu demokratycznego w Polsce podzielił się również wicestarosta tarnowski Roman Łucarz. – Rok 1989 był dla mnie wielkim wydarzeniem. Z nadzieją patrzyłem na to, co się dzieje. Ale wkrótce przyszły rozczarowania. Pierwszym było wybranie przez tzw. sejm kontraktowy Wojciecha Jaruzelskiego na prezydenta. Człowieka odpowiedzialnego za śmierć tylu osób, w tym również morderstwa kapłanów. Drugim odwołanie rządu premiera Jana Olszewskiego, który chciał oczyścić nasz kraj z systemu komunistycznego, co pokutuje po dzień dzisiejszy. Ci, którzy ciemiężyli naród, poniewierali polskich bohaterów przez lata w wolnej Polsce mieli gigantyczne emerytury, a osoby zasłużone dla Polski, działacze antykomunistycznej opozycji, często nie mieli za co żyć - mówił wicestarosta.

- Dziękuję za tę inicjatywę, gdyż dzisiejsze spotkanie starszym uczestnikom pozwoliło przypomnieć historię, a dla młodych było nauką jeszcze nie tak odległej historii – powiedział wiceprzewodniczący Sejmiku Województwa Małopolskiego Wojciech Skruch. Zaprezentowany został film dokumentalny „Stanisław Chrobak. Świadkowie i spadkobiercy”. Sesji popularno-naukowej towarzyszyła też wystawa poświęcona pierwszym częściowo wolnym wyborom parlamentarnym w 1989 roku, na której zaprezentowano wydawnictwa, plakaty, ulotki i dokumenty z czasów przemian, pochodzące w większości z prywatnego archiwum Andrzeja Trybulskiego, dawnego działacza Wojewódzkiego Komitetu Obywatelskiego w Tarnowie.

 Zdjęcia: Urząd Miejski w Zakliczynie