Dawcy krwi

Zasady transfuzji krwi

Grupy krwi - zestawy antygenów, czyli cząsteczek powodujących gwałtowną odpowiedź układu odpornościowego, które występują na powierzchni czerwonych krwinek. W ramach tego samego gatunku może istnieć wiele różnych grup takich antygenów. Różnice mogą być niewielkie i sprowadzać się do obecności pojedynczych aminokwasów budujących białka lub monosacharydów tworzących wielocukry, które pokrywają krwinki. W innych przypadkach niektóre osobniki mogą cechować się występowaniem zupełnie innych cząsteczek antygenów nieobecnych w pozostałych grupach.

Do konfliktu między grupami krwi dochodzi w następujących przypadkach:

• ciąża - jeżeli matka nie posiada pewnych antygenów, obecnych w krwi dziecka, może dojść do reakcji układu odpornościowego czyli konfliktu serologicznego
• transfuzja krwi - przetoczenie krwi zawierającej niewłaściwe antygeny wywołuje reakcję obronną organizmu (aglutynację - sklejenie krwinek), prowadząc do poważnych powikłań, ze zgonem włącznie
• przeszczep - podobnie jak w czasie transfuzji konieczne jest zapewnienie zgodności grup krwi, ale ze względu na możliwość odrzutu, pasować muszą również inne antygeny. W efekcie niektórzy pacjenci, np. wymagający przeszczepu szpiku mają szansę na odszukanie odpowiedniego dawcy dopiero wśród milionów niespokrewnionych dawców.

Każdy gatunek ma swój układ grup krwi. W medycynie wyróżnia się ponad dwadzieścia układów grup krwi. Największe znaczenie ze względów praktyki medycznej i diagnostycznej mają:

• układ AB 0
• układ Rh - antygeny C, c, D, E, e
• układ Kell - antygen K, k, Kpa, Kpb

Grupa krwi 0 oznacza brak antygenów A i B na erytrocytach, grupa A - to obecność antygenu A i brak antygenu B, grupa B - odwrotnie, a AB - obecność obydwu antygenów.
Jako, że zdrowy organizm nigdy nie produkuje przeciwciał przeciw własnym antygenom, to u ludzi z grupą AB nie ma przeciwciał ani przeciw A, ani przeciw B. Mogą oni zatem dostawać krew od wszystkich 4 typów dawców (krew 0, A, B, AB). Mówimy, że grupa AB cechuje uniwersalnych biorców.
Ludzie z grupą 0 mają przeciwciała zarówno przeciw A jak i B, więc mogą oni dostać krew jedynie od grupy 0, bo grupy A, B i AB spowodowałyby u nich atak na obce antygeny. Z drugiej strony, mogą oni oddawać krew wszystkim, bo ich erytrocyty wolne są od antygenów A i B, które mogłyby w przeciwnym razie wywołać zgubną odpowiedź immunologiczną. Mówimy, że grupa 0 cechuje uniwersalnych dawców.

Źródło: http://www.biologia2010.republika.pl/grupy_krwi.htm